Sân khấu cải lương TPHCM: Hiếm hoi nghệ sĩ trẻ tài năng
Sân khấu cải lương TPHCM: Hiếm hoi nghệ sĩ trẻ tài năng
Nhiều năm qua, tại TPHCM, lĩnh vực
sân khấu xuất hiện nhiều gương mặt mới, góp phần bổ sung lực lượng vào
đội ngũ làm nghệ thuật. Với sân khấu cải lương truyền thống nói riêng,
dù lực lượng trẻ đang hoạt động và làm nghề không ít, nhưng kỹ thuật
biểu diễn, trình độ chuyên môn lại chưa được tôi luyện nhiều. Sân khấu
ngày càng hiếm hoi những nghệ sĩ trẻ tài năng, tâm huyết.
Những diễn viên nhỏ tuổi, nhân tố tiềm năng của sân khấu cải lương
Lỗ hổng đào tạo, rèn nghề
Một thực tế đáng buồn là nhiều năm
qua, trường, khoa chuyên đào tạo diễn viên, nghệ sĩ sân khấu cải lương
tại TPHCM không thể cho ra lò những gương mặt mới tài năng, sáng giá,
nổi trội cho lĩnh vực sân khấu truyền thống. Dù khâu tuyển sinh của nhà
trường luôn quảng bá và sử dụng những chế độ ưu đãi để khuyến khích các
thí sinh thi tuyển đầu vào, nhưng số lượng dự thi khoa kịch hát dân tộc
cứ ngày càng ít ỏi.
Một giảng viên ngành sân khấu cho
biết, khi đầu vào không đủ chỉ tiêu tuyển sinh, nhà trường sẽ ráng “vớt”
các thí sinh bị rớt của các chuyên ngành khác. Vào học, các em cũng dần
yêu thích nghệ thuật ca diễn, nhưng vẫn không thể phát huy được mặt
mạnh năng khiếu của từng em. Thế nên, công việc đào tạo đội ngũ trẻ cho
chuyên ngành đặc thù này cũng chỉ có thể đạt được ở mức độ nhất định.
Một thực trạng tồn tại nhiều năm qua,
đó là thí sinh có tài năng thực sự thì không chọn thi vào trường chuyên
ngành để học bài bản, trong khi số đông đang theo học nghệ thuật sân
khấu truyền thống dân tộc chỉ mới có sự yêu thích, chịu khó học hỏi, rèn
luyện, còn về tài năng thiên phú, những yếu tố cần và đủ của một nghệ
sĩ sân khấu thì các em còn thiếu. Thực tiễn cho thấy, trong nhiều vở báo
cáo tốt nghiệp của sinh viên sân khấu cải lương, đa số các em ca còn
yếu, diễn xuất đơn giản, nhân vật chưa tạo được ấn tượng với người xem.
Đến khi tốt nghiệp ra trường, rất ít em được về các đoàn tỉnh làm việc,
một số em cố gắng tự tìm kiếm các show diễn để duy trì với nghề, nhưng
cũng có nhiều em phải chuyển hướng làm ngành nghề khác.
Đạo diễn, nghệ sĩ Lê Trung Thảo tâm
tư: “Càng nghĩ về nghề tôi càng chạnh lòng. Nhiều năm qua, công tác đào
tạo ngành sân khấu thật nan giải. Các em không có ý thức học hỏi, rèn
luyện nhiều như thế hệ nghệ sĩ đi trước. Sau khi tốt nghiệp, các em đoạt
các giải thưởng từ các cuộc thi, gameshow truyền hình…, nghĩ mình đã
thành nghệ sĩ, kiếm được nhiều tiền, chạy nhiều show vậy là thành ngôi
sao, người nổi tiếng, sau đó không chịu học hỏi thêm.
Không phủ nhận là nhiều em kiếm tiền
rất giỏi, nổi tiếng trên các phương tiện thông tin truyền thông, nhưng
với nghề thì các em không thể hiện được bản lĩnh khi đứng trên sân khấu
thực sự. Sân khấu cải lương có đông người trẻ, nhưng khi dựng vở, tìm
kiếm người cho các vai diễn thì lại kiếm không ra, không ít nghệ sĩ trẻ
hay chê vai lớn vai nhỏ, nhưng khi cho đứng trụ vai thì ca diễn không
nổi…”.
Trách nhiệm nghệ sĩ trẻ
TPHCM có một đơn vị hoạt động cải
lương chuyên nghiệp là Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang, tuy đã nhận cơ
ngơi mới - rạp Hưng Đạo làm nơi tổ chức biểu diễn, nhưng vì còn nhiều
trở ngại về kỹ thuật, thiết kế trong xây dựng, nên hoạt động sáng đèn
cũng gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt, một trong những khó khăn lớn nhất của
nhà hát hiện nay chính là nguồn nhân lực. Nhà hát hiện có 3 đoàn, lực
lượng nghệ sĩ trẻ của nhà hát khá đông, thế nhưng những gương mặt tài
năng, nổi bật, chuyên nghiệp, giỏi nghề, nhiệt huyết và máu lửa với nghề
không nhiều.
Vì hoạt động của lĩnh vực sân khấu cải
lương truyền thống gặp nhiều khó khăn, công tác tổ chức biểu diễn không
được làm thường xuyên, nên trong một thời gian dài nhà hát chưa sáng
đèn liên tục. Vậy nên, ban giám đốc nhà hát đã rất ưu ái để cho các nghệ
sĩ tranh thủ chạy show, kiếm thêm để xoay sở, trang trải cuộc sống. Tuy
nhiên, đến khi nhà hát dựng vở, nhiều nghệ sĩ mải chạy show bên ngoài,
không sắp xếp tham gia nhận vai, tập luyện. Cũng vì vậy tại nhà hát
thường xảy ra tình trạng một số nghệ sĩ trẻ ít lên sàn tập, ra diễn
không thuộc tuồng, diễn xuất hời hợt.
NSND - đạo diễn Trần Ngọc Giàu, Giám
đốc Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang, chia sẻ: “Tôi đã góp ý với các em
nhiều lần về tính kỷ luật trong việc tập luyện, làm nghề. Mình phải tôn
trọng nghề, tôn trọng mình trước rồi hãy đòi hỏi người khác tôn trọng
mình. Khi lên sàn tập, các em không chịu học thuộc tuồng, diễn không
nhập vai, mấy anh hậu đài coi còn chán huống chi khán giả. Ở các em vẫn
còn thiếu sự nhiệt huyết đam mê nghề cần phải có của một nghệ sĩ sân
khấu”.
Sân khấu cải lương đến nay vẫn còn gặp
nhiều khó khăn, hạn chế và bất cập, cần giải quyết rốt ráo. Trước tiên
chính là chế độ đãi ngộ người tài dành cho nghệ sĩ trẻ tài năng thực sự,
nhằm giúp các em chuyên tâm làm nghề, nỗ lực phát huy tài năng và niềm
đam mê sàn diễn. Ngoài ra, cần xây dựng, đào tạo, quy tụ một đội ngũ tác
giả, soạn giả, đạo diễn sân khấu nhiệt huyết để sân khấu có những tác
phẩm hay, chất lượng. Cần đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất đủ chuẩn để
đáp ứng nhu cầu tổ chức biểu diễn…
Trong chính sách đầu tư và phát triển
văn hóa TPHCM, cần thiết phải có nguồn kinh phí đào tạo đặc biệt dành
cho sân khấu cải lương truyền thống, loại hình nghệ thuật mang tính đặc
thù, độc đáo của văn hóa nghệ thuật miền Nam. Cách thức đào tạo vừa học
vừa hành được xem là mô hình khả thi, giúp trui rèn một lớp nghệ sĩ trẻ
kế thừa. Nếu không nhanh có những hành động cụ thể, không có sự quan tâm
kịp thời từ phía nhà nước, cơ quan quản lý văn hóa, thì công việc giữ
gìn và duy trì hoạt động sân khấu cải lương truyền thống tại TPHCM trong
nay mai sẽ càng mai một.
Nhận xét
Đăng nhận xét