Soạn giả Nhị Kiều tên thật là Quản Thị Minh Nguyệt (SN 1921, tại làng An Thạnh, huyện Mõ Cày, tỉnh Bến Tre).
Nếu NSND Bảy Nam được xem là nữ soạn giả đầu tiên của sân khấu
Việt Nam thì soạn giả Nhị Kiều được xem là nữ soạn giả sáng tác nhiều
kịch bản nhất.
Những ngày đầu đến với nghệ thuật cải lương bà viết kịch bản với
nghệ danh là Cô Nguyệt, Hoàng Thị Nguyệt và sau cùng là Nhị Kiều.
Năm 1954, Đoàn hát Việt Kịch Năm Châu xuống tỉnh Bến Tre biểu
diễn, lúc đó bà đã 33 tuổi. Đem lòng ái mộ NS Tám Vân (người đóng vai
Duy Bạt trong tuồng Gió ngược chiều) bà quyết định sánh duyên cùng ông,
theo ông trên khắp nẻo đường lưu diễn.
Yêu chồng và đam mê sân khấu, bà học cách soạn tuồng, học viết và học ca cổ.
Văn chương của soạn giả Nhị Kiều nhiều nữ tính, nhẹ nhàng, ngay
trong những đoạn gay cấn thì lời văn của bà vẫn mộc mạc, chân chất.
Chuyện tuồng phần lớn được xây dụng một mạch có đầu có kết, như thể loại
kể chuyện, ảnh hưởng nhiều từ tiểu thuyết của nhà văn Hồ Biểu Chánh.
Ban đầu phần lớn tác phẩm của bà đều hợp soạn, trong thời gian
từ năm 1963 đến năm 1972, bà đã viết chung với các soạn giả nhiều kịch
bản hay như: Đợi ánh bình minh, Chiếc lá giữa dòng, Phụng Kiều Lý Đáng,
Hoa đồng cỏ nội (với Nguyễn Phương),.Hương lúa tình quê, Trăng rụng bến
Từ Châu, Kim Hồ Điệp, Lỗi tình cố nhân (với Anh Tuyến), Khói sóng Tiêu
Tương (với soạn giả Hà Triều Hoa Phượng), Những đứa con lai (với Thanh
Cao), Mùa sen trắng nở, Mạnh Lệ Quân, Thạch phá thiên, Đường về Vạn Kiếp
(với Nguyên Đạt), Bao Công xử án Trần Thế Mỹ, Sở Vân, Đường nào lên
thiên thai (với Hoàng Lan), Qua cầu đắng cay, Tâm sự cha tôi, Thanh Xà
Bạch Xà, Anh Bảy Chà, Mùa thu lá bay, Cánh chim bạt gió (với Thế Châu)…
Soạn giả Hoàng Song Việt (bìa trái) và nghệ sĩ Út Bạch Lan (bìa
phải) đến thăm vợ chồng soạn giả Nhị Kiều và nghệ sĩ Tám Vân lúc còn
sinh thời. (Ảnh do gia đình cung cấp)
Khi đã khẳng định tên tuổi, bà đã phóng tác theo tiểu thuyết của
nhà văn Ngọc Linh thành kịch bản Nắng sớm mưa chiều, và tiểu thuyết của
nhà văn Trang Thế Hy thành kịch bản Vầng trăng bên kia sông.
Sau năm 1975, bà đã sáng tác các kịch bản: Hoa cẩm chướng, Huyền
thoại một chuyện tình, Giọt mưa thu, Lỡ chuyến đò thương, Vết thương kỷ
niệm, Vị đắng lá sầu đâu, Trăng nước Lạc Dương Thành, Người khách
thương hồ, Nửa đêm chợt tỉnh, Lòng người bạc đen, Truyền thuyết tình
yêu…
Kịch bản Mùa thu lá bay và Truyền thuyết tình yêu là hai tác
phẩm nổi tiếng của Nhị Kiều, đưa tên tuổi NSƯT Bạch Tuyết (vai Hàn Ni),
cố NSƯT Minh Phụng (vai Văn Lâu), NSƯT Vũ Linh (Phi Cát), NSƯT Thanh
Thanh Tâm, NS Kiều Phượng Loan, Thanh Hằng (vai nữ vương) lên đỉnh cao
nghệ thuật ca diễn.
NSƯT Vũ Linh tâm sự: “Chúng tôi gọi bà là má, vì ông bà luôn xem
chúng tôi như con cháu, chỉ dẫn tận tình. Trong đời tôi mang ơn NS Tám
Vân và soạn giả Nhị Kiều, vì ông bà đã cho tôi vai Phi Cát rất hay”.
NSƯT Lệ Thủy cho biết: “Bà là tấm gương của sức lao động nghệ
thuật bền bỉ. Từ những năm qua, khi Sân khấu Vàng của chúng tôi hoạt
động, bà thường xuyên liên lạc để giới thiệu những kịch bản mới nhằm
đóng góp thêm cho việc xây dựng nhà tình thương trao tặng đồng bào
nghèo. Nghĩa cử của bà đối với sự nghiệp sân khấu và công tác từ thiện
rất lớn. Tin bà mất là nỗi đau lớn của giới sân khấu chúng tôi”.
Ở tuổi 89, bà vẫn miệt mài sáng tác dù bệnh tim đã khiến bà ngã
quỵ nhiều lần và phải điều trị tại Bệnh viện Bình Dương. Vĩnh biệt soạn
giả Nhị Kiều, tác phẩm của bà vẫn mãi mãi sống trong lòng công chúng yêu
sân khấu dân tộc.
Source: conhacvietnam
|
Nhận xét
Đăng nhận xét